Η ιστορία του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Οι σημαντικές στιγμές κάθε χρονιάς!

2000:
Η ιστορία του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού ξεκινά από μια μικρή παρέα φίλων, η οποία έρχεται σε πρώτη επαφή με τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ αναζητώντας τρόπο να παρέμβει σε ένα περιστατικό κακοποίησης ανηλίκου. Σύντομα, η παρέα διευρύνεται και γίνεται Ομάδα Πρωτοβουλίας, αποτελούμενη από εκπαιδευτικούς, συγγραφείς, καλλιτέχνες/ιδες, δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς και γονείς. Στόχος της ομάδας, να διαδώσει και να πιέσει ώστε να γίνεται σεβαστή η παραπάνω Σύμβαση.

2001:
Η ομάδα συντάσσει και υπογράφει την πρώτη της “Διακήρυξη”, στην οποία τονίζεται η ανάγκη θεσμοθέτησης Συνηγόρου του Παιδιού και μια μεγάλη αντιπροσωπεία παιδιών την καταθέτει στον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Κωστή Στεφανόπουλο.

2003:
Οι παραπάνω προσπάθειες καρποφορούν! Η Ελλάδα αποκτά Συνήγορο του Παιδιού.

2004:
Η Ομάδα Πρωτοβουλίας αποκτά νομική μορφή. Με αρχικά 80 ιδρυτικά μέλη ιδρύεται το μη κερδοσκοπικό σωματείο με τίτλο Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Δίκτυο).

2005:
Με την υποστήριξη των εκδόσεων Κέδρος, εκδίδεται το βιβλίο Έ! Φίλε, το οποίο περιλαμβάνει κείμενα μεταναστών/τριών μαθητών/τριών που έλαβαν μέρος στον διαγωνισμό Διπλής Προσπάθειας, που διοργάνωσε το Δίκτυο με στόχο την επιβράβευση της εντατικής προσπάθειάς τους για ομαλή ένταξη και πρόοδο στο ελληνικό σχολείο.

2009:
Το Δίκτυο αναλαμβάνει υποστηρικτικές δράσεις για την κοινωνικοποίηση των παιδιών που διαμένουν στον Ξενώνα Ασυνόδευτων Ανηλίκων Αιτούντων Άσυλο του Συλλόγου Μερίμνης Ανηλίκων.

2010:
Το Δίκτυο συγκεντρώνει και διαβάζει παιδικά βιβλία που διαπραγματεύονται τη διαφορετικότητα και τα δικαιώματα του παιδιού. Από αυτά, τελικά, επιλέγει 170 και εκδίδει τον κατάλογο Βλέποντας τον Κόσμο με Διαφορετικά Μάτια, ο οποίος απευθύνεται σε γονείς και εκπαιδευτικούς και αποτελεί έως και σήμερα εργαλείο για όσους/ες θέλουν να μιλήσουν στα παιδιά τους για αυτά τα θέματα.

2011:
Το Δίκτυο συμμετέχει στη σχετική αντιπροσωπεία και παρουσιάζει στη Γενεύη, στην αρμόδια επιτροπή του ΟΗΕ, την Εναλλακτική Έκθεση των ΜΚΟ για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Ελλάδα (περίοδος 2002-2009).

Το Δίκτυο υποστηρίζει την Samaria (Κοινότητα αφγανικών οικογενειών προσφύγων/ισσών στο Μεταξουργείο) με ένα ολοκληρωμένο σχέδιο παρέμβασης, με μαθησιακή, παιδαγωγική, πολιτιστική και κοινωνική υποστήριξη, σε συνεργασία και με άλλες ΜΚΟ.

2012:
Με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, το Δίκτυο αποκτά στην οδό Αλκαμένους 11Β τον δικό του χώρο και τον ονομάζει Εργαστήρι Πολιτισμού. Πριν την έναρξη της επίσημης λειτουργίας του, σχολεία της γειτονιάς επισκέπτονται τον χώρο και τα παιδιά διατυπώνουν τις ιδέες και τις επιθυμίες τους για τον τρόπο λειτουργίας και διαμόρφωσής του, που γίνονται πράξη.

2013:
Το Δίκτυο καθιερώνει τη διοργάνωση δύο Καμπανιών ευαισθητοποίησης και προώθησης των δικαιωμάτων του παιδιού με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού (20 Νοεμβρίου) και την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου (1 Απριλίου). Οι Καμπάνιες, πραγματοποιούνται από τότε κάθε χρόνο και εκτός από το να ευαισθητοποιήσουν, φέρνουν κοντά και σε συνεργασία διαφορετικούς φορείς που έχουν ως αντικείμενο δράσης τους το παιδί.

2014:
Το Δίκτυο γίνεται μέλος του ευρωπαϊκού οργανισμού Eurochild που αποτελεί μία ομπρέλα οργανώσεων από όλη την Ευρώπη, που προασπίζουν τα δικαιώματα των παιδιών.

Ξεκινά τη δράση της η Πλανόδια Βιβλιοθήκη.

2015:
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απονέμει στο Δίκτυο, ως αναγνώριση των προσπαθειών και της έως τότε διαδρομής του, το Βραβείο Νησίδες Ποιότητας, που έχει θεσμοθετήσει η Κίνηση Πολιτών για μια Ανοικτή Κοινωνία.

Το Δίκτυο, με την έναρξη της ανθρωπιστικής κρίσης και την άφιξη στην Ευρώπη εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων/ισσών (ανάμεσά τους και παιδιά), οι οποίοι/ες χρησιμοποιούν ως πέρασμα και σταθμό την Ελλάδα, ξεκινά εθελοντική δράση σε διάφορα Κέντρα Φιλοξενίας και άλλα σημεία συγκέντρωσης προσφυγικού πληθυσμού και, αρχικά, συνεργάζεται με τη σουηδική οργάνωση Clowns Without Borders, προσφέροντας στα παιδιά διασκέδαση και ψυχαγωγία.

Το Δίκτυο ξεκινά το πρόγραμμα Κάθε Παιδί Μοναδικό, με σκοπό να στηρίξει ευάλωτα παιδιά και οικογένειες που βρίσκονται σε ανάγκη και πλήττονται καίρια από την οικονομική κρίση.

Το Δίκτυο αναλαμβάνει τη λειτουργία του Κέντρου για το Παιδί (παρέχοντας σε καθημερινή βάση σε παιδιά και γονείς ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες, καθώς και παιδαγωγικές βιωματικές και διαδραστικές δραστηριότητες) ως μέρος του Κέντρου Αλληλεγγύης Αθήνας, που δημιουργείται στο Φρουραρχείο του Δήμου Αθηναίων με σκοπό να καλύψει την έλλειψη πρόσβασης των πιο ευάλωτων πληθυσμών της Αθήνας σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας.

Το Ελληνικό Τμήμα της IBBY (Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου) βραβεύει τη βιβλιοθηκονόμο του Δικτύου «…που προωθεί συστηματικά και αποτελεσματικά την παιδική/νεανική λογοτεχνία και την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας στην Παιδική Δανειστική Βιβλιοθήκη του Εργαστηρίου Πολιτισμού του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού».

2016:
Το Δίκτυο συνεργάζεται με την Save the Children International στα Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων στο Σχιστό και το Ελληνικό. Εκεί, δημιουργεί ένα ολιστικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει υπηρεσίες υποστήριξης σε έγκυες και μητέρες βρεφών, ψυχαγωγικές, πολιτιστικές και διαπαιδαγωγικές δράσεις για παιδιά, καθώς και νομικές και ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες στα παιδιά και τους γονείς τους.

Το Δίκτυο εγκαινιάζει τον νέο του χώρο στην πλατεία Τράιμπερ (Μεταξουργείο), όπου λειτουργεί σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης (ΚΔΑΠ) για παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας έως 12 ετών.

Με τη στήριξη του Ιδρύματος Νιάρχος ξεκινά τις δράσεις του το Εφηβικό Δίκτυο.

Το Δίκτυο, στο πλαίσιο του προγράμματος Ανοιχτά Σχολεία του Δήμου Αθηναίων, διοργανώνει στο 51ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών το Σχολείο Δίχως Σύνορα, ανταποκρινόμενο στις ανάγκες παιδιών-προσφύγων που παραμένουν ακόμη και τότε αποκλεισμένα από την τυπική εκπαίδευση. Στο Σχολείο Δίχως Σύνορα συγκεντρώνονται 194 παιδιά και συμμετέχουν σε μαθήματα ελληνικών, αγγλικών, μητρικής γλώσσας και σε αθλητικές δραστηριότητες που επιμελήθηκαν 45 εθελοντές/τριες εκπαιδευτικοί του Δικτύου.

Το Δίκτυο διοργανώνει και ταξιδεύει ανά την Ελλάδα με την έκθεση φωτογραφίας Τα παιδιά που πέρασαν θάλασσα & το παιχνίδι με τις μάσκες. Πηγή έμπνευσης της έκθεσης αποτελούν οι μάσκες που κατασκεύασαν παιδιά από τα Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων στο Σχιστό και το Ελληνικό στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών και δημιουργικών προγραμμάτων που υλοποιεί εκεί το Δίκτυο.

Το βιβλίο Από τα 3 σημεία του ορίζοντα: Ιστορίες ζωής προσφύγων και μεταναστών, εκδίδεται από το Δίκτυο και «…δίνει φωνή σε κείνους που η φωνή τους δεν ακούγεται, στους πρόσφυγες και στους μετανάστες, που φτάνουν από τα 3 σημεία του ορίζοντα και που αποτελούν στις μέρες μας, για την Ευρώπη και για τη χώρα μας, το κεντρικό πολιτικό και ανθρωπιστικό διακύβευμα».

2017:
Σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων, το Δίκτυο δημιουργεί ένα επιπλέον Κέντρο για το Παιδί στα Δημοτικά Ιατρεία της οδού Σαρανταπόρου (Κ. Πατήσια).

Το Δίκτυο παρουσιάζει την έρευνα Οι συνθήκες στα στρατόπεδα προσφύγων: Το παράδειγμα του Σχιστού. Η έρευνα αποστέλλεται σε αρμόδιους φορείς στην Ελλάδα και την Ευρώπη, δημοσιεύεται στον τύπο και κομμάτια της χρησιμοποιούνται ως παραπομπή σε σχετική μελέτη του Πανεπιστημίου Harvard (Κέντρο για την Υγεία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα).

Εκδίδεται το πρώτο φύλλο της εφημερίδας Αποδημητικά Πουλιά και εκπέμπει η πρώτη διαδικτυακή εκπομπή του Ράδιο Πικραλίδα, στο πλαίσιο του προγράμματος του Δικτύου με τίτλο Νέοι Δημοσιογράφοι (Young Journalists [YJ]).

Το Εφηβικό Δίκτυο αποκτά καινούργια στέγη στην οδό Κωνσταντινουπόλεως 189.

Με την υποστήριξη της UNHCR, το Δίκτυο δημιουργεί την Ομάδα Παιδικής Προστασίας (Child Protection Unit [CPU]), η οποία προσφέρει ψυχοκοινωνική και νομική συνδρομή σε ασυνόδευτα ανήλικα άτομα, παιδιά-πρόσφυγες και τις οικογένειές τους.

Το Δίκτυο λαμβάνει έπαθλο Καινοτόμων Εργαλείων & Πρωτοπορειακών Δράσεων για την ανακοίνωση με τίτλο Έφηβοι στο camp του Σχιστού: Η εμπειρία του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την οποία παρουσίασε στο 10ο Εντατικό Σεμινάριο στην Εφηβική Ιατρική, που διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Εφηβικής Ιατρικής και η Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το Δίκτυο αποκτά ρητούς κανόνες και διαδικασίες για θέματα καθημερινής λειτουργίας του, όπως: Πολιτική Διασφάλισης των παιδιών που συμμετέχουν στις δράσεις του [Child Safeguarding Policy], Κώδικα Δεοντολογίας, Κανόνες διαφάνειας, λογοδοσίας και ορθής διακυβέρνησης, κλπ. Επίσης, με πρωτοβουλία του Δικτύου καθιερώνεται ετήσιος έλεγχος από ανεξάρτητους ορκωτούς/ές ελεγκτές/τριες.

2018:
Τα Αποδημητικά Πουλιά βραβεύονται από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά στην κατηγορία Μαθητικό περιοδικό ή εφημερίδα μαθητών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Η ταινία Bird Song – Awaze Parandeha (Τιτίβισμα), που δημιούργησαν παιδιά από το Αφγανιστάν στη διάρκεια ενός εργαστηρίου stop motion animation του Δικτύου, κερδίζει υποψηφιότητα για βραβείο στο Amandus – Lillehammer International Student Film Festival στη Νορβηγία.

Η Παιδική Βιβλιοθήκη του Δικτύου ταξιδεύει με την κόκκινη γραμμή του μετρό! Για έναν ολόκληρο μήνα, ένας συρμός του μετρό μεταμορφώνεται σε βιβλιοθήκη στο πλαίσιο της προωθητικής καμπάνιας φιλαναγνωσίας και ενίσχυσης της Παιδικής Βιβλιοθήκης του Δικτύου με τίτλο «Ένα βιβλίο ταξιδεύει». Η καμπάνια υποστηρίχθηκε από την εταιρική κοινωνική ευθύνη της ALPHA BANK (‘Μαζί’) και απέσπασε το βραβείο ERMIS Gold στην κατηγορία “Υπαίθρια Διαφήμιση”.

Η Ομάδα Παιδικής Προστασίας (CPU) του Δικτύου παρουσιάζει την έκθεση Τα παιδιά που δεν πάνε διακοπές, στην οποία αναλύεται η κατάσταση και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά που αιτούνται διεθνή προστασία στην Ελλάδα, καθώς και η κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των παιδιών προσφύγων.

Το Δίκτυο γίνεται μέλος άλλων δικτύων. Συγκεκριμένα, του Δικτύου για τα Δικαιώματα των Παιδιών που Μετακινούνται (μια πρωτοβουλία του Συνηγόρου του Παιδιού και της UNICEF) και του Δικτύου Καταγραφής Θυμάτων Ρατσιστικής Βίας (μια πρωτοβουλία της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες).

Το Δίκτυο καθιερώνει για τους/τις εργαζόμενούς/ές του συστηματική εποπτεία, με στόχο την υποστήριξη και αποσυμφόρησή τους από στρεσογόνες καταστάσεις που αντιμετωπίζουν στη διάρκεια της εργασίας τους.

2019:
Το Δίκτυο γίνεται 15 χρονών! Με αφορμή τα γενέθλιά του, οργανώνει καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τα δικαιώματα του παιδιού. Η καμπάνια κορυφώνεται με μία σειρά τηλεοπτικών και ηχητικών σποτ και αφισών σχετικών με το πώς το Δίκτυο βοηθάει να γίνουν τα δικαιώματα πράξη, που μεταδίδονται πανελλαδικά σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, αλλά και σε σταθμούς του μετρό.

*Το ραδιοφωνικό σποτ και η αφίσα ήταν στις βραχείες λίστες των βραβείων ERMIS.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει σε ειδική έκδοση σχετική με το FEAD (Fund for European Aid to the Most Deprived) 28 δράσεις-μοντέλα που προστατεύουν και φροντίζουν Ευρωπαίους/ες πολίτες, ώστε να απομακρυνθούν από τη φτώχεια, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτές και τη δράση του Δικτύου στο Κέντρο για το Παιδί, στα Δημοτικά Ιατρεία της οδού Σαρανταπόρου (Κ. Πατήσια).

Το Συμβούλιο της Ευρώπης, με την έκδοσή του “Promoting child- friendly approaches in the area of migration: standards, guidance and current practice” (12/2019) παρουσιάζει καλές πρακτικές ένταξης και περιλαμβάνει σε αυτές το πρόγραμμα Νέοι Δημοσιογράφοι και την εφημερίδα τους Αποδημητικά Πουλιά.

Τα Αποδημητικά Πουλιά αποκτούν τη δική της ξεχωριστή ιστοσελίδα και ψηφιακή μορφή, ενώ και το σχήμα της έντυπης έκδοσης αλλάζει και γίνεται πιο νεανικό. Τα Αποδημητικά Πουλιά πετάνε πιο ψηλά!

Το Δίκτυο υλοποιεί μία ακόμη καμπάνια με νόημα. Με νωπή ακόμη την τραγωδία στο Μάτι αλλά και με γνώμονα τα επίσημα στατιστικά δεδομένα της Πυροσβεστικής, πως κατά μέσο όρο συμβαίνουν 17.000 αστικές πυρκαγιές τον χρόνο και δεκάδες από αυτές είναι θανάσιμες με θύματα παιδιά, το Δίκτυο δημιουργεί τηλεοπτική καμπάνια με στόχο την πρόληψη και προστασία των παιδιών από τις πυρκαγιές.

Η Παιδική Βιβλιοθήκη του Δικτύου προτείνεται για το διεθνές βραβείο IBBY – Asahi Reading Promotion Award για τη συμβολή της στην προώθηση της ανάγνωσης σε παιδιά και νέα άτομα, που λόγω της ευάλωτης κοινωνικά θέσης τους δεν έχουν εύκολη και σταθερή πρόσβαση σε βιβλία και βιβλιοθήκες.

Οι εκδόσεις Μεταίχμιο εκδίδουν σε συνεργασία με το Δίκτυο το Σημειωματάριο: Να μην ξεχάσω… τα δικαιώματά μου που περιλαμβάνει παιχνίδια, σπαζοκεφαλιές και άλλες δραστηριότητες για παιδιά, με στόχο να μάθουν και να μην ξεχάσουν ποτέ τα δικαιώματά τους. Μαζί με τα παραπάνω, στο σημειωματάριο περιέχονται και κολάζ που έφτιαξαν παιδιά του Δικτύου σε συνεργασία με τη βραβευμένη εικονογράφο Ίριδα Σαμαρτζή.

Με αφορμή τις ευρωεκλογές, οι Νέοι Δημοσιογράφοι κάνουν ειδικό αφιέρωμα σε μια Ευρώπη που αλλάζει. Στέλνουν τις ερωτήσεις τους σε υποψήφιους/ες ευρωβουλευτές από όλη την Ευρώπη και δημοσιεύουν τις απαντήσεις τους στα Αποδημητικά Πουλιά.

Επιπλέον, παραμονές των δημοτικών εκλογών, ένα διαφορετικό debate οργανώνεται στο Δίκτυο. Προσκεκλημένοι/ες είναι οι υποψήφιοι/ες δήμαρχοι της Αθήνας που απαντούν σε αναπάντεχες ερωτήσεις που ετοιμάζουν και θέτουν τα ίδια τα παιδιά.

2020:
Σύγχρονοι καλλιτέχνες/ιδες -εικαστικοί και εικονογράφοι- ενώνουν τη φωνή τους για τον σεβασμό και την προάσπιση των δικαιωμάτων κάθε παιδιού, σε μια έκθεση με τίτλο Το παιδί και ο κόσμος του, που διοργανώνει το Δίκτυο στο Παιδικό Τμήμα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Ξεκινά η υλοποίηση δύο μεγάλων προγραμμάτων, στα οποία για πρώτη φορά το Δίκτυο είναι επικεφαλής. Πρόκειται για τα προγράμματα:

Efivos (Erasmus+) το οποίο, με σημείο αναφοράς τη μεθοδολογία της εφημερίδας μας Αποδημητικά Πουλιά, προωθεί την ενσωμάτωση έφηβων και νέων ατόμων, μέσω της ευαισθητοποίησης και της ενίσχυσης των γνωστικών τους δεξιοτήτων πάνω στον ψηφιακό εγραμματισμό.

και

Prosvasis (‘Active Citizen Funds’ ΕΕΑ Grants), το οποίο έχει ως στόχο την ενδυνάμωση ευάλωτων έφηβων και νέων ατόμων μέσω κοινωνικής υποστήριξης και επαγγελματικού προσανατολισμού, καθώς και ενίσχυσης της επαφής τους με την τέχνη του θεάτρου και τον πολιτισμό γενικότερα.

Εκδίδεται από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο και το Δίκτυο το Αλφαβητάρι της Ζωής, ένα λεύκωμα σε ελληνικά, αραβικά και φαρσί, που δημιούργησε η συγγραφέας Ελένη Σβορώνου, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Α. Κ. Λασκαρίδη, σχετικά με τα θαύματα που συντελούνται στη φύση και την ανάγκη προστασίας της ώστε το δικαίωμα στη ζωή, που αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα κάθε παιδιού, να έχει ουσιαστικό νόημα.

Από το Αν σας τα τραγουδήσουμε;, το εργαστήρι στιχουργικής για παιδιά που υλοποιεί ο συγγραφέας Αντώνης Παπαθεοδούλου στο Δίκτυο με σκοπό τα παιδιά να μάθουν με έναν διαφορετικό τρόπο τα δικαιώματά τους, προκύπτουν δύο τραγούδια: Το ρολόι του ελεύθερου χρόνου και Η οικογένεια, τα οποία μελοποιεί ο Φοίβος Δεληβοριάς.

Ο Covid19 μπαίνει και στη ζωή του Δικτύου, το οποίο, όμως, δεν αναστέλλει λεπτό τη δράση του αλλά την προσαρμόζει στις νέες συνθήκες. Επιδεικνύοντας ιδιαίτερη εφευρετικότητα και με αίσθημα αισιοδοξίας, το Δίκτυο αναζήτα και βρίσκει δημιουργικούς, καινοτόμους τρόπους επικοινωνίας και διάδρασης με τα παιδιά και τους/τις εφήβους/ες.