Ο πρώην Ευρωβουλευτής Μίλτος Κύρκος απαντάει σε ερωτήσεις των παιδιών του Δικτύου και του Γυμνασίου Μαραθώνα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον ρόλο του Ευρωβουλευτή

Γιατί γίνονται ευρωεκλογές; Ποιοι έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν σε αυτές;

Μια φορά κάθε 5 χρόνια οι πολίτες των 27 κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης  καλούνται να εκλέξουν αυτούς που θα υπερασπιστούν τα συμφέροντα τους στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο των 720 μελών. Το νομοθετικό αυτό σώμα εκπροσωπεί τα 450 εκατομμύρια πολιτών και  συνδιαμορφώνει τις Ευρωπαϊκές πολιτικές.

Ποια είναι τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τι κάνει το καθένα; Εμείς οι πολίτες για ποιο/α αποφασίζουμε ψηφίζοντας;

Τα βασικά όργανα είναι τρία και είναι εύκολο να τα θυμάται κανείς. Η Επιτροπή, η Βουλή, το Συμβούλιο.

Η Επιτροπή, με Επιτρόπους διορισμένους, έναν από κάθε κράτος, με συγκεκριμένα καθήκοντα (πχ οικονομία, γεωργία, ενέργεια κλπ) “τρέχει” την καθημερινότητα της ΕΕ, ελέγχει την εφαρμογή των νόμων και προτείνει προς ψήφιση νέους.

Το Κοινοβούλιο περιλαμβάνει τους άμεσα εκλεγμένους από εμάς, τους πολίτες της ΕΕ, εκπροσώπους και συναποφασίζει εγκρίνοντας ή απορρίπτοντας τους προτεινόμενους νόμους.

Το Συμβούλιο συγκροτείται από τους Πρωθυπουργούς ή Προέδρους των 27 κρατών – μελών, συναποφασίζει και αυτό για τους προτεινόμενους νόμους και θέτει γενικές πολιτικές κατευθύνσεις και προτεραιότητες.

Στην Ελλάδα γνωρίζουμε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς; Αν όχι, νομίζετε ότι χρειάζεται να ενημερωθούμε και γιατί;

Δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτε γιατί η μεγάλη πλειοψηφία απλά πιστεύει πως η ΕΕ είναι το αναγκαίο κακό για να παίρνουμε χρήματα.  Η επιφανειακή ενημέρωση έστω και προ των ευρωεκλογών είναι χρήσιμη γιατί μπορεί για κάποιους να λειτουργήσει ως ένα κίνητρο να ψάξουν παραπέρα τα θέματα αυτά αλλά συνήθως αποτελεί απλώς ένα άλλοθι  για τη σιωπή πέντε χρόνων.  Το χειρότερο όμως δεν είναι η απύθμενη άγνοια των πολιτών αλλά η πλήρης και χωρίς εξαιρέσεις αδυναμία των κομμάτων να χαράξουν πολιτική με ευρωπαϊκό άξονα.

Οι ευρωεκλογές έχουν σχέση και με τις “ευρωπαϊκές αξίες”, που ακούμε κατά καιρούς; Ποιες είναι αυτές; Μας αφορούν;

Στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφονται οι βασικές της αρχές, και είναι πολύ καλή ευκαιρία να τις θυμηθούμε:

• Σεβασμός της αξιοπρέπειας
• Ελευθερία
• Δημοκρατία
• Ισότητα
• Κράτος δικαίου
• Σεβασμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Εάν κάποιος θέλει να τις θυμάται για πάντα, αρκεί ο “Αξεδίκρας”, εύκολη λέξη που τις περιέχει όλες: ΑΞιοπρέπεια, Ελευθερία, Δημοκρατία, Ισότητα, ΚΡΆτος δικαίου, Σεβασμός δικαιωμάτων.

Το ερώτημα εάν μας αφορούν θα το ξεπεράσω υποβάλλοντας ένα άλλο: Πιστεύουμε ότι οι βασικές αυτές αρχές αφορούν και τον διπλανό μας; Γιατί εμείς, ως κέντρο της δημιουργίας (όπως λέει η μαμά) απαιτούμε τα πάντα πόσα όμως από αυτά εκχωρούμε και σε κάποιον άλλο;

Τι διαφορά έχει ο ευρωβουλευτής από τον βουλευτή;

Και οι δύο έχουν την απόλυτη, προσωπική ευθύνη των λόγων και των ψήφων τους  το δε έργο τους είναι η παραγωγή νόμων. Η πιο ουσιαστική διαφορά είναι πως η Ευρωβουλή δεν κυριαρχείται από μια πολιτική ομάδα, ένα κόμμα ας πούμε, άρα για να περάσει οποιοσδήποτε νόμος επιβάλλεται να βρεθούν συμπτώσεις και να γίνουν συνεργασίες. Αυτό επιβάλλει πιο ώριμη συμπεριφορά στους ευρωβουλευτές και έτσι βλέπουμε συνήθως να λείπουν οι ακρότητες και οι τοξικοί λόγοι, τουλάχιστον από τα κόμματα που θέλουν να έχουν κάποια παρέμβαση στο περιεχόμενο των νόμων και όχι μόνο την πολύ βολική δραστηριότητα στείρων καταγγελιών.

Ποια είναι τα καθήκοντα και ο ρόλος του ευρωβουλευτή;

Ενημερώνεται για το νομοθετικό έργο που βρίσκεται σε εξέλιξη, συμμετέχει είτε ως εισηγητής είτε με τροπολογίες στην διαμόρφωση των νόμων, εργάζεται για την επίτευξη μιας πλειοψηφίας γύρω από το νομοσχέδιο εάν συμφωνεί με αυτό συνεργαζόμενος με βουλευτές άλλων κομμάτων. Βρίσκεται σε διαρκή αναζήτηση της “εθνικής άποψης” καθώς πολύ σπάνια η χώρα μας στηρίζει τους ευρωβουλευτές της, συναντά συνεχώς εκπροσώπους ομάδων πίεσης για να ενημερώνεται για πλευρές που πιθανώς είναι αθέατες (και όχι για να χρηματίζεται αδρά όπως φαντασιώνονται οι συνωμοσιολόγοι) και δίνει τις μάχες στις επιτροπές του για να ολοκληρωθεί με τον καλύτερο κατ’ αυτόν τρόπο η διαδικασία της ψήφισης.

Εκτός από το νομοθετικό έργο, ελέγχει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πράξεις ή παραλείψεις, συμμετέχει στις πολιτικές συζητήσεις των πολιτικών ομάδων ή στα ψηφίσματα που υιοθετεί το κοινοβούλιο για τρέχοντα θέματα και φυσικά ενημερώνει με κάθε ευκαιρία τους ευρωπαίους πολίτες για θέματα που τους αφορούν.

Υπάρχουν και πολλές άλλες σημαντικές δραστηριότητες που θα ήθελαν χώρο και συζήτηση οπότε ας μείνουμε στα βασικά.

Μπορεί ο καθένας να γίνει ευρωβουλευτής ή θα ήταν καλύτερο να έχει κάποιες ειδικές ικανότητες και προσόντα;

Είναι τόσο γενική η ερώτηση που θα τολμήσω να απαντήσω: “Αρκεί να γνωρίζει ανάγνωση και γραφή”. Ένας άριστος τεχνοκράτης με πολλά πτυχία και προϋπηρεσία αλλά με μηδενικό πολιτικό κριτήριο μπορεί να είναι το ίδιο άχρηστος με έναν πολιτικό βγαλμένο από τον κομματικό σωλήνα που δεν έχει δουλέψει ούτε μια μέρα στη ζωή του.

Ποιες είναι οι καθημερινές δραστηριότητές του;

Συναντήσεις, συναντήσεις, συναντήσεις από το πρωί έως το βράδυ στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο.  Δυο νομοθετικές επιτροπές με συχνές συνεδριάσεις, κάποιες υποεπιτροπές, διαμόρφωση προτάσεων, έλεγχος των προτάσεων των άλλων, συνεδριάσεις της πολιτικής ομάδας για διαμόρφωση πολιτικής ή συζήτηση για τα νέα από κάθε κράτος μέλος, διαπάλη ιδεών, επαφή με τα μέσα για πίεση προς μια κατεύθυνση ή ενημέρωση για τα τεκταινόμενα, συνάντηση με loby, πολύωρες ψηφοφορίες, συνεργασίες  με επιτρόπους, συναντήσεις με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς επίσημα ή ανεπίσημα, δημιουργία εκδηλώσεων στους χώρους του ΕΚ ή και έξω από αυτό κλπ κλπ. Ένα πρόγραμμα πλήρους και εντατικής απασχόλησης, με πολύ καλό μισθό και κυρίως με τρομακτικό ενδιαφέρον και απαιτήσεις ανάλογα με την αξιοπρέπεια του καθενός.

Τι αποκομίσατε εσείς από την εμπειρία σας ως ευρωβουλευτής; Υπήρξαν δύσκολες στιγμές στη θητεία σας;

Στη θητεία μου είχα την κρίση του 2015 με το δημοψήφισμα και την παρ’ ολίγο έξοδο της χώρας μας από την ΕΕ όπως επίσης και τη σαν χιονοστιβάδα είσοδο ενός και πλέον εκατομμυρίου προσφύγων από τα θαλάσσια κυρίως σύνορα που οδήγησε σε δραματικές συνθήκες στα κέντρα υποδοχής και διαβίωσης. Ναι, οι δύσκολες στιγμές ήταν πολλές και το αδιέξοδο πλησίαζε πάντα με ταχύτητα. Ευτυχώς η ΕΕ απέδειξε πως τις κρίσιμες στιγμές μπορεί και αντιδρά αποτελεσματικά και σωστά. Όμως δεν είναι ανάγκη να φτάνουμε στο παρά πέντε και όταν περάσει η κρίση να βάζουμε πάλι τα προβλήματα κάτω από το χαλί, όπως και τώρα κάνουμε προετοιμάζοντας νέα δράματα.

Ήταν μια εμπειρία που από τη μια με εξόπλισε με ρεαλιστική αισιοδοξία, ότι όλα είναι δυνατά και στο χέρι μας και από την άλλη με την απαισιόδοξη βεβαιότητα ότι θα κλωτσήσουμε κάθε ευκαιρία για ριζικές αλλαγές προς το ευρύτερο καλό κινούμενοι από το προσωρινό πολιτικό κέρδος.

Γιατί προσπαθούν να γίνουν ευρωβουλευτές και άνθρωποι που είναι εναντίον της ΕΕ;

Γιατί η παρουσία τους εκεί είναι ένας καλός τρόπος να την υπονομεύουν από τα μέσα και να ακούγεται δυνατότερα η φωνή τους. Όπως ανέφερα παραπάνω κάποιοι δεν ενδιαφέρονται για το ρεαλιστικό έργο της συνδιαμόρφωσης νομοθετημάτων αλλά για τη στείρα άρνηση και καταγγελία. Εφ’ όσον βρεθούν πολίτες να τους στείλουν στην ευρωβουλή θα κάνουν ό,τι χειρότερο μπορέσουν για την Ένωση, για τις άλλες πολιτικές δυνάμεις αλλά και για όσους πολίτες πιστεύουν πως μια ισχυρή ένωση είναι απαραίτητη σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από παλιές και νέες υπερδυνάμεις.

Ακούμε ότι στην επόμενη ευρωβουλή η ακροδεξιά θα έχει αυξημένη δύναμη. Τι θα σημαίνει αυτό για την Ευρώπη;

Λιγότερη συνεννόηση, περισσότερες κάθετες διαιρέσεις και εξ αυτού μικρότερες δυνατότητες προστασίας ή στήριξης των πολιτών, περισσότερες φωνές και ακρότητες. Ας μην υποτιμάμε όμως τις δημοκρατικές δυνάμεις στο κοινοβούλιο αλλά και την αφομοιωτική του δύναμη. Πολλοί μπήκαν εξτρεμιστές και μετετράπησαν σε ευρωπαϊστές.

Γιατί σε πολλά σημεία που γίνονται έργα βλέπουμε ταμπέλες με τίτλο “…με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης”; Βοηθά η ΕΕ στην Ελλάδα κι αν ναι σε ποιους τομείς;

Γιατί κανένα από τα μεγάλα και μικρά έργα στη χώρα μας  δεν θα γινόταν χωρίς την Ευρωπαϊκή συμμετοχή.  Όμως το ενδιαφέρον είναι πως ενώ από την δεκαετία του 80 έχουν συρρεύσει απίστευτα δισεκατομμύρια στην Ελλάδα  ακόμη όλοι παραδέχονται πως δεν έχουμε ένα λειτουργικό παραγωγικό μοντέλο, δεν παράγουμε σχεδόν τίποτε ανταγωνιστικό και πως οι ουσιαστικοί μας πόροι είναι ο τουρισμός και το real estate, τα οικόπεδα και τα σπίτια δηλαδή.  Το ερώτημα δεν είναι λοιπόν το εάν και πόσο μας δίνουν χρήματα αλλά το γιατί εμείς δεν μπορούμε να τα εκμεταλλευτούμε παραγωγικά όπως κάνουν  πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Τελικά ποιος κυβερνά την Ελλάδα; Η εκάστοτε Κυβέρνηση ή η ΕΕ;

Αν και κάθε κυβέρνηση φωνάζει κάποια στιγμή για την “γραφειοκρατία των Βρυξελλών” αυτό είναι πιο πολύ ένα άλλοθι. Δεν φταίει κανείς άλλος παρά οι διαχρονικές επιλογές των  κυβερνήσεων μας για τα χάλια στην Υγεία, το δράμα στην Παιδεία, την απαξίωση της γεωργίας, την εξαφάνιση του παραγωγικού εξαγωγικού δυναμικού, την αδυναμία προσέλκυσης επενδύσεων, την ανυπαρξία Δικαιοσύνης λόγω χρόνου απονομής της. Ούτε ότι είμαστε τελευταίοι στις ταχύτητες του ίντερνετ, προτελευταίοι στην αγοραστική δύναμη, ουραγοί σε κάθε παραγωγικό δείκτη. Οι Βρυξέλλες χρηματοδότησαν την ασφάλεια των σιδηροδρόμων αλλά ο πελατειασμός διαδοχικών κυβερνήσεων άφησε τα έργα ανολοκλήρωτα με αποτέλεσμα των θάνατο των συμπολιτών μας μόλις έτυχε ένα ανθρώπινο λάθος. Έτσι και η διασπορά αρμοδιοτήτων αφήνει τα δάση απροστάτευτα και τον κάμπο έρμαιο της βροχόπτωσης. Η Ένωση δίνει χρήματα και εργαλεία, ο πελατειασμός των κυβερνήσεων μας φρενάρει οποιαδήποτε ελπιδοφόρα προοπτική.

Και όταν ήρθαν “οι Βρυξέλλες” να μας κυβερνήσουν τα χρόνια των μνημονίων, μάς αποκάλυψαν αυτό που ήδη ξέραμε: Μπροστά στο φόβητρο της Διοίκησης και του Πελατειασμού οι τεχνοκράτες έγιναν γατάκια, ενδιαφέρθηκαν απλά για να διασφαλίσουν την επιστροφή των δανεικών τους  και αδιαφόρησαν για τις επιπτώσεις ή τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που στα χαρτιά διακήρυτταν. Διότι η ΕΕ δεν είναι η μαμά μας, εμείς έχουμε την ευθύνη της χώρας μας!

Σύντομο Βιογραφικό Μίλτου Κύρκου: