Η αγαπητή Γιώτα Αλεξάνδρου απάντησε στις ερωτήσεις των παιδιών.
1.Όταν ήσασταν παιδί γνωρίζατε τα δικαιώματά σας;
‘Όχι, δεν τα γνώριζα. Δεν είχαμε συζητήσει ποτέ γι’ αυτά στο σχολείο ή στο σπίτι.
2.Σας παρακαλούμε, περιγράψτε μια περίπτωση που θυμάστε από τα παιδικά σας χρόνια να σας αδικούν. Έπαιξε ρόλο στα βιβλία σας;
Επειδή ήμουν καλή μαθήτρια και δεύτερη απουσιολόγος στο Γυμνάσιο κι επειδή φορούσα γυαλιά, κάποιες συμμαθήτριές μου με κορόιδευαν χρησιμοποιώντας τα γνωστά παρατσούκλια. Εγώ δεν αντιδρούσα. Στεναχωριόμουν, χωρίς να μιλάω σε κανέναν.
Γι’ αυτό και έγραψα μια ιστορία για τον σχολικό εκφοβισμό το 2008, με τίτλο Οι Νταήδες του Βυθού και ο Ρομπέν των Θαλασσών, η οποία μάλιστα θα επανακυκλοφορήσει τον ερχόμενο Ιούνιο με πλήρως αναθεωρημένο κείμενο και άλλη εικονογράφηση. Την έγραψα για να μπορούν να μπουν τα παιδιά-αναγνώστες στη θέση όσων υποφέρουν σιωπηλά, να αντιμετωπίσουν όσους έχουν επιθετική συμπεριφορά, αλλά και για να προβληματιστούν και να ενεργοποιηθούν, αν βρίσκονται στη θέση του παρατηρητή-θεατή σε περιστατικά εκφοβισμού.
3.Ποιο πιστεύετε πως είναι το δικαίωμα των παιδιών που καταπατάται πιο συχνά στις μέρες μας;
Θα έλεγα το δικαίωμα να προστατεύονται από κάθε μορφής κακοποίηση και εκμετάλλευση (εκφοβισμός, εργασία, επαιτεία).
4.Τι κάνετε σήμερα για να προστατέψετε τα παιδιά;
Ως νηπιαγωγός, συζητώ με τους μαθητές και τις μαθήτριές μου για τα δικαιώματά τους, προσπαθώντας η ίδια να λειτουργώ παραδειγματικά ως άνθρωπος που τα αναγνωρίζει και τα σέβεται. Τους/τις προτρέπω να εκφράζουν τις σκέψεις και τις επιθυμίες τους, να βάζουν τα όριά τους και να σέβονται και τα αντίστοιχα των άλλων. Ως συγγραφέας, αφήνω τους ήρωες και τις ηρωίδες μου να ακολουθούν τον δικό τους δρόμο.
5.Πώς μπορούν τα βιβλία σας να βοηθήσουν στο σεβασμό των δικαιωμάτων μας;
Τα περισσότερα βιβλία μου, επιστρατεύοντας συχνά το χιούμορ και τη φαντασία, αναφέρονται με τον ένα ή τον άλλον τρόπο σε δικαιώματα των παιδιών που καταπατούνται και σε παιδιά που αγωνίζονται γι’ αυτά. Μέσα από την ταύτιση με τον ήρωα ή την ηρωίδα της κάθε ιστορίας, αναγνωρίζουμε ομοιότητες και διαφορές με τη δική μας ζωή, διερωτόμαστε για τα δικαιώματά μας, αναλογιζόμαστε τι θα κάναμε στη θέση του/της, ποια θα ήταν η σωστή επιλογή για εμάς και ποιες οι συνέπειές της.
6.Ποιο ή ποια βιβλία σας θα μπορούσαν να βάλουν μεγάλους και μικρούς σε σκέψεις για τα δικαιώματα των παιδιών; Και για ποια δικαιώματα;
Το βιβλίο μου Ο Ρομπέν των Θαλασσών και οι Νταήδες του Βυθού -που αφορά στον σχολικό εκφοβισμό- για το δικαιώματα της προστασίας από κακοποίηση (άρθρο 19) και της απαγόρευσης διακρίσεων (άρθρο 2).
Το βιβλίο μου Χάρης και Φάρις -που επίσης θα επανακυκλοφορήσει, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και είναι μια ιστορία φιλίας με ένα ασυνόδευτο ανήλικο προσφυγόπουλο- για τα δικαιώματα της προστασίας παιδιών χωρίς οικογένειες (άρθρο 20), των παιδιών-προσφύγων (άρθρο 22), της μη συμμετοχής σε ένοπλες συρράξεις (άρθρο 38) και της ψυχικής και σωματικής αποκατάστασης και ένταξης σε μια κοινότητα (άρθρο 39).
Το βιβλίο μου Μόνο αν Θέλω -που αφορά στο δικαίωμα στο σώμα και στο δικαίωμα των παιδιών να λένε όχι σε φιλιά και αγκαλιές που δεν επιθυμούν- για το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης (άρθρο 13).
Το βιβλίο μου Φένια, η αγαπημένη των ήχων -που είναι μια ιστορία για ένα χαρισματικό κορίτσι με ολική απώλεια όρασης- για το δικαίωμα της απαγόρευσης των διακρίσεων ( άρθρο 2) και το δικαίωμα των παιδιών με αναπηρία σε ειδική μέριμνα και εκπαίδευση (άρθρο 23).
Το βιβλίο μου Μάντρα, Μάντρα, τι μαγειρεύεις; -που είναι ένα σύγχρονο παραμύθι για την κόρη γνωστής μάγισσας που δεν θέλει να ακολουθήσει τον σκοτεινό δρόμο της μαμάς της, αλλά τα όνειρα τα δικά της- για το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης (άρθρο 13).
7.Ποιο βιβλίο άλλου συγγραφέα, ελληνικό ή ξένο, θα διαλέγατε για να μιλήσετε για τα δικαιώματα των παιδιών;
Θα διάλεγα το βιβλίο Το μαγικό μολύβι της Μαλάλα της Μαλάλα Γιουσαφζάι για το δικαίωμα όλων των παιδιών στην εκπαίδευση (άρθρο 28). Γιατί σε κάποιες χώρες, τα κορίτσια δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση ή τα παιδιά εργάζονται, αντί να πηγαίνουν σχολείο.
Σας ευχαριστώ πολύ, παιδιά, για τις ερωτήσεις σας. Εύχομαι να συνεχίσετε, μεγαλώνοντας, να αγωνίζεστε για έναν πιο δίκαιο, ειρηνικό και όμορφο κόσμο. Κι εμείς μαζί σας.
Είμαι στη διάθεσή σας για ό,τι θελήσετε.
Με την αγάπη μου,
Γιώτα Αλεξάνδρου
Συγγραφέας-Παιδαγωγός
