Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Θωμά Χαραλαμπίδη που απάντησε στις ερωτήσεις των παιδιών.
1. Τι μπορεί να κάνει ένα παιδί, όταν μέσα στο σπίτι του, στη γειτονιά του, στο σχολείο του παραβιάζονται βασικά δικαιώματά του; Όταν διαπιστώνει να παραβιάζονται δικαιώματα άλλων παιδιών;
Να το συζητήσει με τη δασκάλα ή το δάσκαλο του, με τους γονείς του, να πάρει τηλέφωνο στο Συνήγορο του Παιδιού που έχει ειδική γραμμή για τα παιδιά (8001132000) ή στο 1107 στην Εθνική Γραμμή Προστασίας.
2. Προβλέπει ο νόμος τιμωρία για τους μεγάλους που παραβιάζουν τα δικαιώματά μας;
Ναι, το κράτος πρέπει να φροντίζει να τηρούνται τα δικαιώματα των παιδιών, το λέει και η Σύμβαση στο άρθρο 4. Αν η παραβίαση είναι και ποινικό αδίκημα, αυτός που την έκανε μπορεί να τιμωρηθεί από το δικαστήριο, ακόμη και να πάει στη φυλακή.
3. Τα παιδιά των προσφύγων και των μεταναστών που αλλάζουν τόπο έχουν δικαίωμα στο όνομα και την εθνικότητα; Τι γίνεται αν η μαμά τους τα γεννήσει κάπου στον δρόμο; Σε μια βάρκα;
Ναι, όλα τα παιδιά έχουν δικαίωμα να έχουν όνομα και εθνικότητα, το λέει και η Σύμβαση στο άρθρο 4. Ανάλογα με το σε ποιο κράτος γεννηθούν, έστω και στο δρόμο ή στη βάρκα, θα έχουν μια εθνικότητα που θα την καθορίζει ο νόμος αυτού του κράτους. Το όνομα το διαλέγουν οι γονείς και συνήθως δεν γίνεται να το αλλάξει το παιδί.
4. Τα παιδιά που είναι πρόσφυγες σε μια χώρα, έχουν δικαιώματα; Κανονικά πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα παιδιά του τόπου που φτάνουν, όμως εμείς διαπιστώσαμε ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Ποιος προστατεύει τα δικαιώματά τους; Τιμωρούνται αυτοί που δεν τα τηρούν;
Ναι, γενικά έχουν τα ίδια δικαιώματα με των άλλων παιδιών, το λέει και η Σύμβαση στο άρθρο 2, όμως πολλές φορές δεν τηρούνται όπως θα έπρεπε. Για αυτό έχουμε το Συνήγορο του Παιδιού, όπου μπορούμε να πάρουμε τηλέφωνο. Ανάλογα με το πόσο βαριά είναι η παραβίαση μπορεί να υπάρξει συνέπεια, από μια σύσταση να μην το κάνει ξανά, μέχρι πιο βαριές συνέπειες, ίσως και φυλακή.
5. Υπάρχουν δικηγόροι για τα παιδιά; Έχουν δικαίωμα τα παιδιά να έχουν τον δικό τους δικηγόρο;
Υπάρχουν. Λέγονται «δικηγόροι παιδικής προστασίας» και συνεργάζονται με οργανώσεις που προστατεύουν τα δικαιώματα των παιδιών. Επίσης τα παιδιά που κατηγορούνται ότι έκαναν κάτι παράνομο δικαιούνται να έχουν το δικηγόρο που διάλεξαν, και αν δεν έχουν, μπορούν να ζητήσουν να τους διορίσουν έναν χωρίς χρήματα. Αν δεν έχουν γονείς, για όλα αυτά φροντίζει ένας άνθρωπος που λέγεται «επίτροπος». Οι δικαστές, όταν δικάζουν μια υπόθεση που αφορά παιδιά, πρέπει να τα βλέπουν, να ακούν τι τους λένε και να υπολογίζουν τη γνώμη τους πριν βγάλουν απόφαση.
6. Τα παιδιά έχουν δικαίωμα αν τελειώσει ο πόλεμος στην χώρα τους και δεν θελήσουν να γυρίσουν πίσω γιατί έχουν κάνει καινούριους φίλους και έχουν φτιάξει τη ζωή τους εδώ, ενώ στη χώρα τους έχουν όλα καταστραφεί και δεν έχουν τίποτα, μπορούν να μείνουν στη χώρα μας για πάντα;
Άλλες φορές έχουν τέτοιο δικαίωμα και άλλες όχι, αυτό εξαρτάται κυρίως από το αν εδώ πήραν αυτό που λέμε «άσυλο».
7. Πώς μπορούν να προστατευτούν τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί;
Η πολιτεία φροντίζει να γίνει το καλύτερο για τα παιδιά αυτά, να τιμωρηθούν δίκαια όσοι τα κακοποίησαν και να ζήσουν από δω και πέρα σε ένα περιβάλλον κατάλληλο, ώστε να μην κακοποιηθούν ξανά και να φύγει η στεναχώρια τους για αυτό που έζησαν.
8. Πόσο πραγματικά λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των παιδιών;
Όχι όσο θα έπρεπε, αλλά πιο πολύ από ό,τι τα παλιότερα χρόνια.
9. Όταν ήσασταν παιδί είχατε νοιώσει να σας αδικούν; Αν ναι, θα θέλατε να μας πείτε μια περίπτωση;
Ναι, πολλές φορές. Θυμάμαι στο σχολείο είχαμε ένα γείτονα που, όταν πήγαινε η μπάλα μας στον κήπο του, έβγαινε με ένα μαχαίρι και την έσκιζε. Επίσης είχαμε πιο μεγάλα παιδιά που μας έπαιρναν την μπάλα και την «καντήλιαζαν» για να σπάνε πλάκα.
