Οι “Young Journalists” ανάμεσα στις καλές πρακτικές στον τελευταίο οδηγό του Συμβουλίου της Ευρώπης

Το πρόγραμμα ‘The Young Journalists’ του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι ένα δημοσιογραφικό πρόγραμμα, που φέρνει κοντά κορίτσια και αγόρια εφηβικής ηλικίας, 12-20 ετών, διαφορετικών εθνικοτήτων, δίνοντας τους την ευκαιρία να ασκήσουν βασικά δικαιώματά τους, όπως αυτά της ελευθερίας της γνώμης για θέματα που τους αφορούν, της ελευθερίας της έκφρασης, της ελευθερίας συνάντησης και ομαδικής συνεργασίας (άρθρα 12, 13 & 15 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού).

Πρόσφατα αναγνωρίστηκε ως μια από τις καλές πρακτικές ένταξης και συμπεριλήφθηκε στην τελευταία έκδοση του Συμβουλίου της Ευρώπης (“Promoting child-friendly approaches in the area of migration: standards, guidance and current practice”, 12/2019, p.92).

Τόσο η έκδοση της πολύγλωσσης εφημερίδας ‘Αποδημητικά Πουλιά’ (με κείμενα σε Αραβικά, Φαρσί, Ουρντού, Αγγλικά και Ελληνικά), που κυκλοφορεί κάθε δύο μήνες ως ένθετο με την Εφημερίδα των Συντακτών,  όσο και το διαδικτυακό ραδιόφωνο «Πικραλίδα», με ραδιοφωνικές εκπομπές ανά 15ημερο στο κανάλι του Δικτύου στο YouTube, αλλά και στην πλατφόρμα European School Radio, στόχο έχουν τη μετάδοση των αρχών και των αξιών της δημοσιογραφίας, την καταπολέμηση της ξενοφοβίας, τον διαπολιτισμικό διάλογο και τη διευκόλυνση της κοινωνικής ένταξης των προσφύγων και των μεταναστών.

Αφορμή για τη δημιουργία του προγράμματος στάθηκε η επιφυλακτικότητα των ανθρώπων που ζούσαν στις δομές φιλοξενίας προσφύγων να μιλήσουν σε δημοσιογράφους, καθώς πίστευαν ότι η ιστορία τους δεν θα αποτυπωνόταν όπως έπρεπε. Έτσι, 15 έφηβες Αφγανές και μία νεαρή Ελληνίδα αποφάσισαν το 2016 να γίνουν οι ίδιες δημοσιογράφοι και να αποτελέσουν τις φωνές του προσφυγικού πληθυσμού. Αυτή η πρωτοβουλία εξελίχθηκε σ’ ένα πρωτότυπο, πολυεπίπεδο σύστημα άτυπης μορφής εκπαίδευσης και μέσο πληροφόρησης, με πλήθος δυναμικών εργαλείων ένταξης ευάλωτων ομάδων.

Τα κείμενα και το περιεχόμενο της εφημερίδας δημιουργούνται από την ομάδα των Young Journalists, μια ομάδα έφηβων και νέων, προσφύγων, μεταναστών και Ελλήνων. Κάθε εβδομάδα έφηβοι από τη Συρία, Αφγανιστάν, Ιράν, Ιράκ, Πακιστάν, Αλβανία, Γεωργία και  Ελλάδα έρχονται σε επαφή, αναζητούν πληροφορίες, γράφουν κείμενα, πραγματοποιούν συνεντεύξεις, συζητούν για θέματα της επικαιρότητας, ηχογραφούν εκπομπές και προετοιμάζουν το επόμενο φύλλο της εφημερίδας.

Η πρόσβαση στα ΜΜΕ αποτελεί ένα δυνατό εργαλείο, το οποίο μπορεί να ενδυναμώσει περιθωριοποιημένες και ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, όπως αυτές των μεταναστών και προσφύγων. Είναι, επίσης, μία πλατφόρμα μέσω της οποίας οι έφηβοι μπορούν όχι μόνο να επικοινωνήσουν τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους, αλλά και να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους και να μοιραστούν τις ανησυχίες και τα όνειρά τους για το μέλλον. Επιπλέον, η αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά εφηβικής ηλικίας καθώς και με ενήλικες, εκτός των Κέντρων Φιλοξενίας Προσφύγων και των Ξενώνων Ασυνόδευτων Ανηλίκων, ενισχύει την ενσωμάτωσή τους στα ήδη υπάρχοντα κοινωνικά δίκτυα και τους παρακινεί να συμμετέχουν ενεργά σε αυτά.

Το  πρόγραμμα των Νέων Δημοσιογράφων του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού υποστηρίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ – Παράρτημα Ελλάδας, το Open Society Foundations και την Πρεσβεία της Ολλανδίας στην Ελλάδα και στο παρελθόν έχει υποστηριχθεί από την Unicef και τη Save the Children.