Η νομική και η ψυχοκοινωνική ομάδα του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού ανέλαβαν την υποστήριξη και πλαισίωση δύο ανηλίκων από τη Συρία, οι οποίοι βρίσκονται στην Ελλάδα, δίχως τους γονείς τους. Οι ανήλικοι συνοδεύονται από την ενήλικη αδερφή τους, η οποία εξαρχής δήλωσε ότι επιθυμεί να αναλάβει την επιμέλεια τους. Παράλληλα πραγματοποιήθηκε επικοινωνία με την μητέρα, η οποία διαμένει στη Γερμανία και επιβεβαίωσε τα ανωτέρω.
Προκειμένου να πραγματοποιηθεί η μεταφορά τους σε ασφαλή δομή φιλοξενίας και να διασφαλισθεί η από κοινού διαμονή τους στην ίδια δομή απαιτήθηκε, πέραν των νομιμοποιητικών τους εγγράφων, άδεια ή απόφαση από ελληνική δημόσια αρχή. Για το λόγο αυτό απευθυνθήκαμε αρχικά στην Εισαγγελία Ανηλίκων Αθηνών, η οποία μας συνέστησε να προκαλέσουμε τον διορισμό επιτρόπου από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών με την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα.
Ως εκ τούτου καταθέσαμε άμεσα σχετική αίτηση. Στην αίτηση συμπεριλήφθηκε αίτημα για έκδοση προσωρινής διαταγής και ορισμό της ενήλικης αδερφής ως προσωρινής επιτρόπου. Κατά τη συζήτηση της προσωρινής διαταγής, η αίτηση έγινε δεκτή και ορίστηκε η αιτούσα ως προσωρινή επίτροπος. Με την ως άνω αναφερόμενη εκδοθείσα προσωρινή διαταγή, η ενήλικη αιτούσα και τα ανήλικα αδέρφια της τοποθετήθηκαν σε δομή φιλοξενίας από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Στη συνέχεια η υπόθεση εκδικάστηκε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, το οποίο και αποφάσισε τον ορισμό της ενήλικης αδερφής ως επιτρόπου των ανηλίκων αδελφών της και παράλληλα διόρισε ως εποπτικό συμβούλιο μέλη της συγκεκριμένη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών αποτελεί μια αμιγώς πρωτότυπη απόφαση, η οποία παράγει νομολογία, καθώς δέχεται ως εφαρμοστέο δίκαιο το ελληνικό. Ειδικότερα, το Δικαστήριο δέχτηκε ότι «επειδή η ανεύρεση του δικαίου της ιθαγένειας των ανηλίκων είναι χρονοβόρα και δαπανηρή, με συνέπεια η προσπάθεια εφαρμογής του να λειτουργήσει τελικώς σε βάρος του πραγματικού συμφέροντος των ανηλίκων (βλ. και άρθρο 1511 του ΑΚ), που απαιτεί, ως εκ των κατεπειγουσών συνθηκών της διαμονής τους στην Ελλάδα, την άμεση διευθέτηση όλων των νόμιμων διαδικασιών για την ένταξή τους στο νέο κοινωνικό περιβάλλον τους (όσο χρονικό διάστημα διαμείνουν στην Ελλάδα), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι (κατά τα εκτιθέμενα στην αίτηση) είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι, που ζήτησαν νομοτύπως άσυλο στην Ελλάδα, υφίσταται κατεπείγουσα περίπτωση όπως εφαρμοστεί το ελληνικό οικογενειακό δίκαιο για το διορισμό επιτρόπου αυτών (μελέτη Παναγιώτη Δ. Νικολόπουλου, Ζητήματα γονικής μέριμνας ανηλίκων προσφύγων και μεταναστών, σελ. 7, εισήγηση υπό δημοσίευση στο 1ο Συνέδριο του Νομικού Σώματος Ενόπλων Δυνάμεων, Αθήνα 23-24 Μαΐου 2017, Πολεμικό Μουσείο)».
Επιπλέον, για την έκδοση της απόφασης το Δικαστήριο έλαβε υπόψη την έκθεση κοινωνικής έρευνας της κοινωνικής λειτουργού της οργάνωσής μας, καθώς και την εξέτασή της ως μάρτυρα στο ακροατήριο. Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ορισμός ως τριμελούς εποπτικού συμβουλίου των μελών της οργάνωσής μας, τα οποία και είχαν αναλάβει την υποστήριξη και παρακολούθηση της συγκεκριμένης υπόθεσης, αντί του Ειρηνοδίκη Αθηνών, καθώς κατά το Δικαστήριο «τα οριζόμενα μέλη του συμβουλίου αποδείχθηκε ότι επιδεικνύουν έμπρακτο ενδιαφέρον για τους ανηλίκους (και την αιτούσα ενήλικη αδελφή τους), γνωρίζουν τις ανάγκες των ανηλίκων, παρακολουθούν την υπόθεσή τους από το πρώτο χρονικό διάστημα διαμονής τους στην Αθήνα και τους περιβάλλουν με αγάπη και φροντίδα».
Ομάδα Child Protection Unit (CPU) Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού
Βρείτε συνημμένη τη σχετική απόφαση εδώ
