ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΠΡΑΞΗ!
«Το βιβλίο που κρατάς στα χέρια σου δεν είναι άλλο ένα βιβλίο. Δεν είναι ακόμα ένα σημειωματάριο. Είναι το βιβλίο που θα σε βοηθήσει να μάθεις και ελπίζουμε να σε κάνει να μην ξεχνάς τα δικαιώματά σου».
Με αυτά τα λόγια ξεκινάει ο πρόλογος του Σημειωματάριου, που σχεδιάστηκε από το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Στις σελίδες του θα βρεις παιχνίδια και γρίφους, που ετοίμασε το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού για να περάσεις ευχάριστα αλλά κυρίως για να μάθεις με δημιουργικό τρόπο ποια είναι τα δικαιώματά σου, δηλαδή όσα προβλέπονται από τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, τα οποία η Ελλάδα, μαζί με άλλες 193 χώρες, έχει δεσμευτεί εδώ και 30 χρόνια ότι θα σέβεται και θα προστατεύει.
Εκτός από τις σελίδες του ξεχωριστού Σημειωματάριου έχουμε σχεδιάσει μία σειρά από δημιουργικές δραστηριότητες που απευθύνονται τόσο σε μικρούς όσο και σε μεγάλους που στοχεύουν στην κατανόηση των Δικαιωμάτων.
Μερικές από τις σελίδες του σημειωματάριου που μπορείς να δουλέψεις στο σπίτι θα βρεις εδώ.
Το Δικαίωμα στην Ταυτότητα – Ώρα για παιχνίδι!
1. Δημιουργώ την φωτογραφία της ταυτότητάς μου:
Το παιδί παρατηρεί το πρόσωπό του στον καθρέφτη και ζωγραφίζει την προσωπογραφία/ πορτρέτο του σε ένα μικρό χαρτί.
Προέκταση δράσης:
– Κάποιο μέλος της οικογένειας μπορεί να ζωγραφίσει σε χαρτί το πρόσωπο ενός άλλου μέλους ή κάθε μέλος της οικογένειας να ζωγραφίζει μερικά από τα στοιχεία του προσώπου και τα υπόλοιπα να συμπληρώνονται από τα άλλα μέλη (για παράδειγμα ο γονέας να σχηματίσει το κεφάλι και τα μαλλιά του παιδιού σε ένα μικρό χαρτί, ο/η αδερφός/ή να συμπληρώσει τα μάτια, την μύτη κτλ.) και αυτή η διαδικασία να γίνει από όλα τα μέλη της οικογένειας έτσι ώστε όλα να έχουν έναν πορτρέτο/φωτογραφία ταυτότητας που θα συν-δημιουργηθεί από τους υπόλοιπους.
– Από εφημερίδες, περιοδικά και άλλα έντυπα υλικά που διανέμονται δωρεάν, το παιδί μπορεί να βρει και να κόψει όσα χρειάζεται για να κάνει ένα κολλάζ που να αποτυπώνει το πρόσωπό του και το οποίο θα αποτελεί την φωτογραφία της ταυτότητάς του. Επίσης, θα μπορούσε να γράψει τα στοιχεία της ταυτότητάς του (π.χ. το όνομα και το επίθετό του) βρίσκοντας, κόβοντας και συνθέτοντας τα κατάλληλα γράμματα από το προαναφερθέν έντυπο υλικό.
2. Η ιστορία/σημασία του ονόματός μου:
Το όνομα αποτελεί βασικό στοιχείο της ταυτότητας κάθε παιδιού. Επίσης, κάθε όνομα κρύβει μία δική του ιστορία, την ετυμολογία του ή τη σημασία του υπό το πρίσμα του εκάστοτε πολιτισμικού/θρησκευτικού/κοινωνικού υποβάθρου. Ενδιαφέρον θα είχε το κάθε παιδί να αναζητήσει την ιστορία πίσω από το όνομά του (σε πολλές περιπτώσεις οι ιστορίες και οι ετυμολογίες των ονομάτων διαφέρουν από γλώσσα σε γλώσσα και από πολιτισμό σε πολιτισμό) και στη συνέχεια να την αποτυπώσει μέσω ζωγραφικής, κίνησης, παντομίμας.
Προέκταση δράσης:
– Να κάνουν το ίδιο όλα τα μέλη της οικογένειας ή τα μέλη μιας ομάδας δημιουργώντας έτσι ισχυρούς δεσμούς και μοιράζοντας ο καθένας στοιχεία της δικής του ταυτότητας.
3. Αναζητώντας την «ταυτότητα» στην τέχνη
Οι πίνακες του Γ. Γαΐτη μπορούν να συνδυαστούν με κατάλληλες ερωτήσεις, ώστε να αναπτυχθεί η κριτική σκέψη σχετικά με το θέμα της ταυτότητας και τελικά αυτή να ενισχυθεί.
Οι πίνακες μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο στην αρχή τονίζοντας την τρομακτική ομοιομορφία και την έλλειψη ταυτότητας, όσο και μετά την συμπλήρωση των φυλλαδίων, με τα παιδιά να προσθέτουν μοναδικά χαρακτηριστικά στις φιγούρες (προσώπου, ηλικίας, φύλου, συνηθειών) και τελικά με αυτόν τον τρόπο να δημιουργούν «ταυτότητες».
4. Βίντεο: Το Δικαίωμα στην Ταυτότητα
Η ομάδα των παιδαγωγών του Δικτύου για τα δικαιώματα του παιδιού έχει ετοιμάσει δύο βίντεο για το δικαίωμα στην ταυτότητα. Μπορείς να τα δεις πατώντας στους παρακάτω τίτλους.
Το Δικαίωμα στην Οικογένεια – Ώρα για παιχνίδι!
1. Παιχνίδι ρόλων:
– Το παιδί μπορεί να γίνει δημοσιογράφος και ο γονέας συνεντευξιαζόμενος (και αντίστροφα) σε κάποια εκπομπή. Το παιδί, για παράδειγμα, μπορεί αρχικά να κάνει μια μικρή παρουσίαση του γονέα του (π.χ. «ο σημερινός μας καλεσμένος ονομάζεται… είναι _ χρονών κτλ.» και στην συνέχεια να ξεκινήσει τη συνέντευξη κάνοντας πρωτότυπες και παιχνιδιάρικες ερωτήσεις όπως «Αν ήσουν ήρωας παραμυθιού / λουλούδι/ χρώμα/ γλυκό κ.α. ποιο θα ήσουν; Κι αν ήμουν εγώ ήρωας παραμυθιού/ λουλούδι/ χρώμα/ γλυκό κ.α. ποιο πιστεύεις ότι θα ήμουν;», «Ποια λέξη πιστεύεις ότι λες περισσότερο μέσα στην ημέρα; Ποια λέω εγώ;», «Αν ήσουν όνειρο που θα ταξίδευες;» κ.α., με σκοπό την βαθύτερη επικοινωνία και γνωριμία τους.
– Με απλά υλικά (π.χ. ρολά από χαρτί υγείας) τα μέλη της οικογένειας μπορούν να κατασκευάζουν τους εαυτούς τους σε μορφή κούκλας και να παίξουν κάνοντας τις παραπάνω ερωτήσεις ή αναπαριστώντας μία μέρα/ στιγμή της καθημερινότητας τους. Θα είχε ενδιαφέρον το παιδί να παίζει την κούκλα του γονέα απαντώντας και μιλώντας σαν τον γονέα και αντίστροφα έτσι ώστε έμμεσα ο ένας να μπει στην θέση του άλλου.
– Το παιδί θα μπορούσε να επιλέξει τις αγαπημένες του στιγμές με τους γονείς του, να τις ζωγραφίσει ή να τις αναπαραστήσει μαζί τους και να τις φωτογραφίσουν ώστε να κατασκευάσουν ένα οικογενειακό άλμπουμ στο οποίο θα μπορούσαν να τις κολλήσουν και να γράψουν έναν τίτλο που θα έδιναν στην κάθε ζωγραφιά /φωτογραφία.
2. Ψηφιακό οικογενειακό άλμπουμ:
Το παιδί με τη βοήθεια των γονιών του θα μπορούσε να τραβήξει ένα βίντεο (από κινητό ή κάμερα) από τις στιγμές με την οικογένειά του, εντός και εκτός σπιτιού, στο οποίο θα μιλούσε ο ένας για τον άλλο ή θα έκαναν μία δραστηριότητα μαζί (π.χ. θα τραγουδούσαν το αγαπημένο τους τραγούδι, θα χόρευαν τον αγαπημένο τους χορό, θα μαγείρευαν, θα πήγαιναν βόλτα, θα διάβαζαν ένα παραμύθι κτλ.) Στόχος είναι μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών, η δημιουργία ενός ψηφιακού οικογενειακού άλμπουμ ώστε να ανατρέχουν σε αυτό όλα τα μέλη της οικογένειας.
3. Δημιουργία πρωτότυπου τραγουδιού ή ποιήματος:
Όλα τα μέλη της οικογένειας μπορούν να ανταλλάξουν ιδέες και να παράγουν το δικό τους τραγούδι το οποίο θα αντιπροσωπεύει τη δική τους οικογένεια.
4. Με αφορμή το γενεαλογικό δέντρο και μετά τη συμπλήρωσή των ερωτήσεων:
Τι είναι ο μπαμπάς, η μαμά, τι μου αρέσει να κάνω μαζί τους και την αγαπημένη στιγμή της ημέρας με αυτούς τα παιδιά φτιάχνουν τον εαυτό τους και τα υπόλοιπα μέλη με φρούτα που βρίσκονται διαθέσιμα στο σπίτι πορτοκάλια, μήλα, αχλάδια, μπανάνες…τα ζωγραφίζουν με μαρκαδόρους ή προσθέτουν με οδοντογλυφίδες χαρακτηριστικά με διάφορα υλικά όπως μαλλιά κ.α. Στο τέλος, παρουσιάζουν ένας ένας ή όλοι μαζί τον εαυτό τους και απαντούν στις παραπάνω ερωτήσεις και όχι μόνο.
Η παραπάνω δραστηριότητα μπορεί να γίνει είτε μετά τη συμπλήρωση των φυλλαδίων του σημειωματάριου, είτε πριν σαν εισαγωγή και παρουσίαση αυτών.
5. Φτιάχνω το σπίτι μου και ζωγραφίζω την οικογένεια μου μέσα σε αυτό.
Ποιους ζωγράφισα, ποιοι είναι η οικογένεια μου;
Τι μου αρέσει να κάνω όταν είμαι με την οικογένεια μου;
Πως αισθάνομαι όταν είμαι με την οικογένεια μου;
Το σημειωματάριο κυκλοφορεί ήδη στα βιβλιοπωλεία.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο diktio@ddp.gr ή τηλεφωνικά στο 2108846590 (Εργαστήρι Πολιτισμού).
