Ευχαριστούμε πολύ την κα. Έρικα Καλαντζή που απάντησε στις ερωτήσεις των παιδιών.
1. Τι μπορεί να κάνει ένα παιδί, όταν μέσα στο σπίτι του, στη γειτονιά του, στο σχολείο του παραβιάζονται βασικά δικαιώματά του; Όταν διαπιστώνει να παραβιάζονται δικαιώματα άλλων παιδιών;
Επικοινωνία και συζήτηση με πρόσωπα του περιβάλλοντός του (διαφορετικά από αυτά που θεωρεί ότι παραβιάζουν τα δικαιώματά του). Με τους γονείς όταν τα δικαιώματα παραβιάζονται στο σχολείο, με τους εκπαιδευτικούς όταν τα δικαιώματα παραβιάζονται από το σπίτι και το συγγενικό του περιβάλλον, με τους γονείς και το συγγενικό περιβάλλον όταν παραβιάζονται τα δικαιώματα στη γειτονιά. Επικοινωνία με το Συνήγορο του Παιδιού.
2. Προβλέπει ο νόμος τιμωρία για τους μεγάλους που παραβιάζουν τα δικαιώματά μας;
Η ελληνική νομοθεσία προβλέπει τιμωρία για τους ενήλικες που κατά την κρίση των δικαστηρίων παραβιάζουν τα δικαιώματα των παιδιών.
3. Τα παιδιά των προσφύγων και των μεταναστών που αλλάζουν τόπο έχουν δικαίωμα στο όνομα και την εθνικότητα; Τι γίνεται αν η μαμά τους τα γεννήσει κάπου στον δρόμο; Σε μια βάρκα;
Τα παιδιά των προσφύγων και των μεταναστών έχουν δικαίωμα στο όνομα και στην εθνικότητα/ιθαγένεια. Τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα έχουν δικαίωμα στην έκδοση ληξιαρχικής πράξης γέννησης (που περιλαμβάνει και το δικαίωμα να αναγράφεται σε αυτήν το όνομά τους). Το δικαίωμα στην ιθαγένεια ρυθμίζεται από το δίκαιο της ιθαγένειας της μητέρας / γονέων τους. Τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα δεν αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια εκτός εάν σύμφωνα με το δίκαιο της ιθαγένειας των γονέων τους δεν αποκτούν κάποια ιθαγένεια. Στην πράξη, αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις των παιδιών των οποίων οι γονείς είναι ανιθαγενείς (όπως για παράδειγμα είναι οι Παλαιστίνιοι) ή όταν το δίκαιο της ιθαγένειας της μητέρας τους (στην περίπτωση μονογονεϊκών οικογενειών) δεν της επιτρέπει να μεταβιβάσει στα παιδιά της την ιθαγένειά της (αυτό ισχύει για παράδειγμα για τα παιδιά των γυναικών που είναι πολίτες Λιβάνου).
4. Τα παιδιά που είναι πρόσφυγες σε μια χώρα, έχουν δικαιώματα; Κανονικά πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα παιδιά του τόπου που φτάνουν, όμως εμείς διαπιστώσαμε ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Ποιος προστατεύει τα δικαιώματά τους; Τιμωρούνται αυτοί που δεν τα τηρούν;
Η νομοθεσία προβλέπει ότι τα παιδιά που είναι πρόσφυγες και μετανάστες έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα παιδιά της χώρας όπου φτάνουν. Οι γονείς των παιδιών προσφύγων και μεταναστών υποστηρίζουν τα παιδιά τους στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, όταν αυτά παραβιάζονται. Έχουν δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη και στις εθνικές αρχές προστασίας των παιδιών όπως ακριβώς και τα παιδιά της χώρας όπου φθάνουν. Η τιμωρία όσων παραβιάζουν τα δικαιώματα των παιδιών προβλέπεται από τη νομοθεσία και επιβάλλεται κατά κανόνα από τη δικαιοσύνη.
5. Υπάρχουν δικηγόροι για τα παιδιά; Έχουν δικαίωμα τα παιδιά να έχουν τον δικό τους δικηγόρο;
Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να εκπροσωπούνται από δικηγόρο. Υπάρχουν δικηγόροι που είναι εξειδικευμένοι στην υπεράσπιση και στη στήριξη των παιδιών των οποίων τα δικαιώματα παραβιάζονται. Δηλαδή γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του χειρισμού υποθέσεων που αφορούν σε παιδιά. Ανάλογα με τη φύση του δικαιώματος που παραβιάζονται το δικηγόρο μπορούν να επιλέξουν είτε οι γονείς τους είτε το κράτος
6. Τα παιδιά έχουν δικαίωμα αν τελειώσει ο πόλεμος στην χώρα τους και δεν θελήσουν να γυρίσουν πίσω γιατί έχουν κάνει καινούριους φίλους και έχουν φτιάξει τη ζωή τους εδώ, ενώ στη χώρα τους έχουν όλα καταστραφεί και δεν έχουν τίποτα, μπορούν να μείνουν στη χώρα μας για πάντα;
Το δικαίωμα των παιδιών να συνεχίσουν να μένουν στη χώρα όπου κατέφυγαν λόγω του πολέμου στη χώρα τους εξαρτάται από το νομικό τους καθεστώς. Εφόσον διαμένουν στην Ελλάδα με άδεια διαμονής μπορούν να συνεχίσουν να μένουν ακόμη και όταν τελειώσει ο πόλεμος. Στην περίπτωση που δεν έχουν άδεια διαμονής και οι αρχές αποφασίσουν να τα υποχρεώσουν να επιστρέψουν στη χώρα τους, τα δικαστήρια (εθνικά και διεθνή) μπορούν να προστατέψουν το δικαίωμά τους να συνεχίσουν να ζουν στην Ελλάδα επειδή έχουν αναπτύξει μακροχρόνιους κοινωνικούς και άλλους δεσμούς με τη χώρα.
7. Πώς μπορούν να προστατευτούν τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί;
Η κακοποίηση των παιδιών (σεξουαλική, σωματική κλπ) τιμωρείται από την ποινική νομοθεσία. Επομένως, η προστασία στηρίζεται στη δυνατότητα των παιδιών να έχουν πρόσβαση στις αστυνομικές και δικαστικές αρχές μέσω των διαύλων που προβλέπει η νομοθεσία (για παράδειγμα, γονείς, Συνήγορος του Παιδιού κλπ)
8. Πόσο πραγματικά λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των παιδιών;
Στη διαδικασία του διαζυγίου προβλέπεται η ακρόαση των παιδιών από το δικαστή. Δεν έχω εμπειρία με παρόμοιες υποθέσεις και δεν μπορώ να εκφέρω άποψη.
9.Όταν ήσασταν παιδί είχατε νοιώσει να σας αδικούν; Αν ναι, θα θέλατε να μας πείτε μια περίπτωση;
Έχουν περάσει περίπου σαράντα πέντε χρόνια από την εποχή που ήμουνα παιδί και ήταν διαφορετικές οι συνθήκες τότε (για παράδειγμα, η σωματική τιμωρία των παιδιών δεν ήταν έγκλημα, ούτε υπήρχε η προστασία που υπάρχει σήμερα για τα παιδιά που κακοποιούνται, αφού η προσφυγή στις αστυνομικές και δικαστικές αρχές εξαρτιόταν αποκλειστικά από τους γονείς). Δεν μπορώ να θυμηθώ κάποια περίπτωση που να ένοιωσα ότι αδικήθηκα, ή αν υπήρξε τέτοια περίπτωση μάλλον δεν ήταν σημαντική αφού ούτε που τη θυμάμαι.
