Ευχαριστούμε πολύ την κα. Κίρκη Πατσιαντά που απάντησε στις ερωτήσεις των παιδιών.
1. Τι μπορεί να κάνει ένα παιδί, όταν μέσα στο σπίτι του, στη γειτονιά του, στο σχολείο του παραβιάζονται βασικά δικαιώματά του; Όταν διαπιστώνει να παραβιάζονται δικαιώματα άλλων παιδιών;
Όταν παραβιάζονται τα δικαιώματα ενός παιδιού μέσα στο ίδιο του το σπίτι: Κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να ζει μαζί με τους γονείς του, με την οικογένεια του. Αν, όμως, μέσα στην οικογένεια του παιδιού, μέσα στο σπίτι του, γίνονται πράγματα που το στεναχωρούν, το πονάνε και το κάνουν να κλαίει, πρέπει να το λέει σε όποιον πιστεύει ότι μπορεί να το ακούσει και να το βοηθήσει. Ένα τέτοιο πρόσωπο μπορεί να είναι, για παράδειγμα, ο δάσκαλος ή η δασκάλα του στο σχολείο. Αν ένα παιδί βρεθεί σε μια τέτοια δύσκολη κατάσταση, δεν υπάρχει λόγος να φοβάται. Πρέπει να λέει ό,τι του συμβαίνει και ό,τι αισθάνεται, γιατί όλοι οι μεγάλοι έχουν υποχρέωση να το βοηθήσουν.
Όταν παραβιάζονται τα δικαιώματα ενός παιδιού μέσα στη γειτονιά του ή στο σχολείο του: Σε αυτές τις περιπτώσεις, το παιδί αυτό πρέπει να διηγηθεί τι του συμβαίνει στην οικογένεια του και στους δασκάλους του και να ζητήσει τη βοήθεια τους, ώστε να βρουν όλοι μαζί την καλύτερη λύση για αυτό που του συμβαίνει.
Όταν παραβιάζονται τα δικαιώματα άλλων παιδιών: Σε αυτή την περίπτωση, το παιδί αυτό πρέπει να λέει τι συμβαίνει στους μεγάλους, για παράδειγμα στους γονείς ή στους δασκάλους του, για να μπορέσουν να βοηθήσουν τα παιδιά εκείνα που τα δικαιώματά τους παραβιάζονται.
2. Προβλέπει ο νόμος τιμωρία για τους μεγάλους που παραβιάζουν τα δικαιώματά μας;
Φυσικά. Όλοι οι μεγάλοι πρέπει να κάνουν το καλύτερο που μπορούν για εσάς τα παιδιά: πρέπει να σας αγαπάνε, να σας φροντίζουν, να σας προστατεύουν, να σας βοηθάνε να κάνετε ασχολίες που σας αρέσουν, να μαθαίνουν οι ίδιοι ποια είναι τα δικαιώματά σας και να βοηθούν και εσάς να τα μάθετε και να τα ασκήσετε. Όταν, αντί να κάνουν όλα αυτά, παραβιάζουν τα δικαιώματά σας, ανάλογα με τη περίπτωση, υπάρχει και μια τιμωρία.
3. Τα παιδιά των προσφύγων και των μεταναστών που αλλάζουν τόπο έχουν δικαίωμα στο όνομα και την εθνικότητα; Τι γίνεται αν η μαμά τους τα γεννήσει κάπου στον δρόμο; Σε μια βάρκα;
Αμέσως μόλις γεννηθεί ένα παιδί, έχει το δικαίωμα να έχει ένα όνομα και να ανήκει σε κάποια χώρα – για παράδειγμα να είναι Έλληνας ή Ελληνίδα. Έχει δηλαδή το δικαίωμα να έχει τη δική του ταυτότητα που όλοι πρέπει να σέβονται. Αυτό ισχύει για όλα τα παιδιά, και για εκείνα που οι γονείς τους είναι πρόσφυγες και μετανάστες ή για εκείνα που η μαμά τους τα έχει γεννήσει κάπου στο δρόμο ή σε μια βάρκα.
4. Τα παιδιά που είναι πρόσφυγες σε μια χώρα, έχουν δικαιώματα; Κανονικά πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα παιδιά του τόπου που φτάνουν, όμως εμείς διαπιστώσαμε ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Ποιος προστατεύει τα δικαιώματά τους; Τιμωρούνται αυτοί που δεν τα τηρούν;
Τα παιδιά που είναι πρόσφυγες έχουν τα ίδια δικαιώματα που έχουν όλα τα παιδιά. Δυστυχώς, όμως, η διαπίστωσή σας είναι σωστή, γιατί πολλές φορές τα δικαιώματα αυτών των παιδιών παραβιάζονται. Τα δικαιώματα των παιδιών που είναι πρόσφυγες πρέπει να προστατεύονται από τις αρχές της χώρας που φτάνουν τα παιδιά αυτά, για παράδειγμα από τους δικαστές. Όσοι δεν σέβονται τα δικαιώματα των παιδιών αυτών, πρέπει να τιμωρούνται.
5. Υπάρχουν δικηγόροι για τα παιδιά; Έχουν δικαίωμα τα παιδιά να έχουν τον δικό τους δικηγόρο;
Ναι, υπάρχουν δικηγόροι για τα παιδιά και τα παιδιά έχουν δικαίωμα να έχουν τον δικό τους δικηγόρο. Εγώ, συγκεκριμένα, είμαι ένας τέτοιος δικηγόρος που προστατεύει τα δικαιώματα των παιδιών και δουλειά μου είναι να βοηθάω τα παιδιά που έχουν κάποιο πρόβλημα στη ζωή τους. Με παίρνουν δηλαδή τηλέφωνο ή μου στέλνουν email τα ίδια τα παιδιά ή οι γονείς τους, μου λένε ποιο είναι το πρόβλημα και εγώ τους βοηθάω να το λύσουν.
6. Τα παιδιά έχουν δικαίωμα αν τελειώσει ο πόλεμος στην χώρα τους και δεν θελήσουν να γυρίσουν πίσω γιατί έχουν κάνει καινούριους φίλους και έχουν φτιάξει τη ζωή τους εδώ, ενώ στη χώρα τους έχουν όλα καταστραφεί και δεν έχουν τίποτα, μπορούν να μείνουν στη χώρα μας για πάντα;
Ναι, εφόσον έχουν γίνει πρώτα κάποιες συγκεκριμένες νομικές διαδικασίες, τα παιδιά αυτά μπορούν να μείνουν στη χώρα μας για πάντα.
7. Πώς μπορούν να προστατευτούν τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί;
Ένα παιδί που έχει κακοποιηθεί πρέπει να πει αμέσως αυτό που του συνέβη σε κάποιο πρόσωπο που εμπιστεύεται, όπως στο δάσκαλο ή στη δασκάλα του ή σε κάποιο μέλος της οικογένειας του. Μπορεί ακόμα να το πει και στην Αστυνομία. Ένα παιδί που έχει κακοποιηθεί πρέπει πάντα να θυμάται ότι δεν έχει κανένα λόγο να φοβάται ή να ντρέπεται, ότι πρέπει να εκφράσει αυτό που πραγματικά νιώθει και ότι ο νόμος λέει ότι όλοι οι μεγάλοι έχουν υποχρέωση να το βοηθήσουν.
8. Πόσο πραγματικά λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των παιδιών;
Δυστυχώς, η γνώμη των παιδιών δε λαμβάνεται υπόψη τόσο όσο θα έπρεπε. Οι μεγάλοι, λοιπόν, πρέπει να αλλάξουν συμπεριφορά: να λαμβάνουν πάντα υπόψη τη γνώμη των παιδιών και να τα προτρέπουν συνεχώς να την εκφράζουν. Και τα παιδιά πρέπει να συνεχίσουν να εκφράζουν τη γνώμη τους όσο πιο βροντερά μπορούν. Επίσης, τα παιδιά δεν πρέπει να ξεχνούν ότι το δικαίωμά τους να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους για τα θέματα που τα αφορούν είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό δικαίωμά τους.
9.Όταν ήσασταν παιδί είχατε νοιώσει να σας αδικούν; Αν ναι, θα θέλατε να μας πείτε μια περίπτωση;
Ναι, είχα νιώσει μια φορά να με αδικούν, όταν πήγαινα δημοτικό. Δεν ήμουν πολύ καλή στα μαθηματικά και ένα συγγενικό μου πρόσωπο μου είχε πει ότι συμβαίνει αυτό, επειδή είμαι κορίτσι. Στην αρχή στεναχωρήθηκα πολύ και ένιωσα άσχημα, γιατί δεν μπορούσα να καταλάβω τι σχέση έχει το γεγονός ότι είμαι κορίτσι με το ότι δεν μπορούσα να λύσω εύκολα τις ασκήσεις μου στα μαθηματικά. Το θεώρησα πολύ άδικο αυτό που μου είχαν πει (το οποίο και πραγματικά ήταν!). Τελικά, απλώς χρειάστηκε να ζητήσω τη βοήθεια του δασκάλου μου, ο οποίος με διαβεβαίωσε ότι αυτό που μου είχαν πει είναι τεράστιο ψέμα, και να διαβάσω λίγο παραπάνω και αμέσως άρχισα να μπορώ να λύνω τις ασκήσεις μου πολύ εύκολα και να το διασκεδάζω!