Οι φημισμένοι χειροποίητοι χαρταετοί σύμφωνα με την μεγάλη παράδοση του Αφγανιστάν

Στην εποχή πριν αρχίσει ο πόλεμος, στην πατρίδα μου το Αφγανιστάν, πάνε τώρα εικοσιπέντε χρόνια,   το πέταγμα του χαρταετού, που τον λέμε Gudiparan Bazi [που κυριολεκτικά σημαίνει το πέταγμα της κούκλας],  ήταν  η μεγάλη διασκέδαση  όλων μας. Ήταν μια μορφή αθλητικού αγωνίσματος που άγγιζε τα όρια της τέχνης. Τα σχέδια,  τα μεγέθη των χαρταετών, ο σπάγκος που προσπαθούσαμε να μην κόβεται αποτελούσαν  ζήτημα τιμής και συναγωνισμού στις γειτονιές για την ανάδειξη του καλύτερου “πιλότου”  χαρταετού.

Οι  Gudiparan Bazi υπήρχαν σε διαφορετικά μεγέθη, με τον  μικρότερο να είναι   μόνο 10-12  ίντσες ενώ ο μεγαλύτερος  έφτανε  στο ύψος ενός ανθρώπου.
Όλοι φτιάχνονταν από  λεπτό χαρτί και ξύλινο σκελετό από καλάμι και σύρμα, μαλακό και ευλύγιστο για καλύτερες πτήσεις. H  διακόσμηση επίσης, τα χρώματα και τα σχέδια που διαλέγαμε και κολλούσαμε πάνω τους έδιναν μοναδική όψη. Το πιο σημαντικό όμως ήταν ο σπάγκος  που συνέδεε  το χαρταετό  με τον πλοηγό  του, δεδομένου ότι αυτό καθόριζε και την επιτυχία στην πτήση  των χαρταετών. Για το λόγο αυτό κάναμε στο σπάγκο ειδική επεξεργασία με υγρό σαπούνι και στη συνέχεια  το αφήναμε  να ξεραθεί προτού οδηγήσει το χαρταετό στον ουρανό.

Ο αγώνας για το πέταγμα του  χαρταετού γινόταν με  δυο  χαρταετούς  που πετούσαν  ταυτόχρονα σε κοντινή απόσταση. Μόλις ο σπάγκος των δύο αυτών χαρταετών ερχόταν  σε επαφή μεταξύ τους, ο αγώνας άρχιζε και διαρκούσε   από ένα κλάσμα του δευτερολέπτου έως και μισή ώρα, ανάλογα με τον άνεμο και τους παράγοντες που επηρέαζαν το πέταγμά τους. Κάθε γειτονιά αναδείκνυε το δικό της πρωταθλητή στο πέταγμα χαρταετού, τον  Sharti, αυτόν που δεν έχανε τον χαρταετό του αλλά μπορεί και να αποκτούσε και τους χαρταετούς των ανταγωνιστών του. Ο  Sharti είχε αντίληψη του τι πρέπει να κάνει σε ένα  αγώνα χαρταετού  για να κερδίσει, ή τουλάχιστον να μην χάσει, και το απαραίτητο  στυλ και την κομψότητα με τα οποία κατακτούσε το κοινό της γειτονιάς.

Το αγώνισμα του Gudiparan Bazi μάγευε τους  νεαρούς  Αφγανούς, ακόμη και κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι αρχές όμως του Αφγανιστάν το έκριναν επικίνδυνο, γιατί τα αγόρια  για να πετάξουν  τους χαρταετούς τους αναρριχούνταν  σε στέγες, για να έχουν καλύτερους ανέμους και  πιο πλατείς ουρανούς με αποτέλεσμα να τραυματίζονται ακόμα  και  θανατηφόρα από πτώσεις.

 

David Sahar, MD

[Απόδοση στα ελληνικά @Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού 2012]